De vraag wordt ons geregeld gesteld: is het nu eigenlijk strafbaar om een vals Facebookprofiel aan te maken onder iemand anders naam en om daar al dan niet verzonnen berichten te posten? We bespraken al een tijdje geleden een vonnis over dit onderwerp, maar aangezien de vraag blijkbaar leeft gaan we er graag nog even opnieuw op in.
Het toeval wil dat ik vandaag op een seminarie over internetrecht van Confocus, waar ik zelf ook sprak, mocht luisteren naar Jurgen Coppens van het parket van Dendermonde, die een uitleg gaf over precies de vraag uit de titel.
Het parket in Dendermonde centraliseert voor gans Oost-Vlaanderen alle onderzoeken naar allerlei vormen van computercriminaliteit en heeft voor zichzelf aldus een mooie expertise opgebouwd in all things internet. Hacking, valse profielen, phishing, malware en spyware, vervalsing van computer bestanden, ... zijn dagelijkse kost bij deze gespecialiseerde speurders en Jurgen Coppens bezorgde zijn toehoorders een zeer duidelijk overzicht van wat volgens de wet wel en niet mag.
Eén van de interessante topics die aan bod kwam was precies de vraag of het aanmaken van een vals Facebookprofiel strafbaar is. Het voorbeeld ter illustratie was dit van een Aalsterse advocaat die geconfronteerd werd met een vals Facebookprofiel dat schijnbaar was aangemaakt door ontevreden cliënten en waarop maandenlang bijzonder lasterlijke leugens verspreid werden, inclusief de suggestie dat de advocaat in kwestie een pedofiel was en links naar websites met pedofiele inhoud.
De verantwoordelijken werden uiteindelijk gevat en worden inderdaad strafrechtelijk vervolgd. Het antwoord op de vraag is immers wel degelijk ja: het aanmaken van een vals profiel op een sociale netwerksite is een misdrijf. Artikel 210bis van het Strafwetboek stelt immers strafbaar "het vervalsen van juridisch relevante gegevens door middel van datamanipulatie". Hieronder vallen alle gegevens die op een of andere manier elektronisch zijn opgeslagen of gegenereerd en dus naast de voor de hand liggende word of pdf documenten bijvoorbeeld ook social media profielen, e-mailadressen, etc... Het invoeren, wijzigen, gebruiken of wissen van zulke gegevens in de wetenschap dat men hiermee gegevens manipuleert (het strafrecht spreekt van een "algemeen opzet", er moet geen bijzonder oogmerk zijn om te schaden) is strafbaar.
Met andere worden, het opzetten van een valse e-mailaccount of social media profiel, het verzenden van mails vanop dat adres of berichten vanop die account, het wijzigen van toegangscode of van de inhoud van mails, chatberichten, posts, ... zijn op die manier dus allemaal strafbaar.
De straffen lopen daarbij op tot maximaal 5 jaar gevangenisstraf en boetes tot 100.000 euro (dit bedrag is te vermenigvuldigen met de opdeciemen om het aan te passen naar actuele bedragen en komt dus neer op 600.000 euro in de praktijk). Bij herhaling binnen de vijf jaar worden die straffen zelfs verdubbeld.
In een concreet geval dat we al in een eerdere post besproken hebben van een West-Vlaamse vrouw die een vals Facebookprofiel opzette van haar werkgever en daarop zes maanden lang liet uitschijnen dat hij een buitenechtelijke relatie had, werd een straf opgelegd van 7 maanden met uitstel en 550 euro boete (opnieuw X 6, wat neerkomt op 3.300 euro). Bovendien kan de benadeelde partij natuurlijk ook nog een schadevergoeding eisen, die potentieel nog veel hoger kan oplopen dan de boete op zich.
En om de ernst mee te geven waarmee de overheid een en ander vervolgt: de verdachten in het voorbeeld van de Aalsters advocaat worden binnenkort berecht, aldus de presentatie van vanochtend, en hebben inmiddels al twee maanden in voorhechtenis doorgebracht.
Enige voorzichtigheid lijkt dus toch geboden voordat u zich waagt aan een practical joke met uw ex, uw baas of uw vervelende buurman...
Heeft u vragen over cybercriminaliteit? U kan altijd terecht bij Bart Van den Brande of een van de andere leden van het Sirius Legal team.
