Net als vele andere landen stimuleert België het schenken en legateren aan goede doelen middels het toekennen van fiscale voordelen. Een belangrijke voorwaarde voor het verkrijgen van deze voordelen is dat het goede doel binnen de Europese Economische Ruimte is gevestigd. Ingevolge Brexit komen goede doelen die in het Verenigd Koninkrijk zijn gevestigd bijgevolg niet meer in aanmerking voor deze Belgische fiscale voordelen. Belgisch ingezetenen moeten hun schenkingen en legaten aan goede doelen gevestigd in het Verenigd Koninkrijk herbekijken. Goede doelen die gevestigd zijn in het Verenigd Koninkrijk moeten overwegen om een aanwezigheid te creëren binnen de Europese Economische Ruimte indien zij schenkingen en legaten willen blijven ontvangen van Belgisch ingezetenen.
Belastingvermindering in de inkomstenbelasting
Voor Belgisch ingezetenen met een warm hart is de belastingvermindering voor kwalificerende giften aan goede doelen een stimulans om te schenken aan de goede doelen.
Voor inkomstenjaar 2020 (aanslagjaar 2021) bedraagt de belastingvermindering 60% van de gedane gift, met een maximum van (i) 20% van het netto-inkomen van de belastingplichtige en (ii) €397.850.
De belangrijkste voorwaarden voor het verkrijgen van de belastingvermindering zijn de volgende:
- De gift moet minstens €40 bedragen (per jaar en per goed doel);
- De gift moet worden gedaan aan een erkend goed doel dat een certificaat aflevert voor de gift;
- Het doel van het goede doel moet voorkomen op een limitatieve lijst van erkende activiteiten (eg wetenschappelijk onderzoek, cultuur, milieu,…); en
- Het goede doel moet gevestigd zijn binnen de Europese Economisch Ruimte (“EER”).
Deze laatste voorwaarde impliceert dat Belgische ingezetenen geen belastingvermindering meer kunnen krijgen voor giften gedaan aan goede doelen die gevestigd zijn in het Verenigd Koninkrijk (“VK”), aangezien het VK de EER heeft verlaten ingevolge Brexit.
Lagere tarieven in de schenkbelasting
Schenkbelasting is een bevoegdheid van de Gewesten in België: het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In de regel zal het Gewest waar de schenker zijn / haar woonplaats heeft bevoegd zijn om schenkbelasting te heffen.
Het Vlaams Gewest voorziet een gunstiger tarief in de schenkbelasting van 5,5% voor schenkingen van roerende goederen die worden gedaan aan kwalificerende goede doelen. Dit tarief zal vanaf 1 juli 2021 zelfs worden verlaagd tot 0%. Belangrijke voorwaarden voor dit gunsttarief zijn de rechtsvorm van het goed doel en de vestiging van het goede doel binnen de EER (statutaire zetel, hoofdbestuur of hoofdinrichting binnen de EER).
Het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voorzien ook in vlakke tarieven in de schenkbelasting, maar er is geen gunsttarief voor schenkingen gedaan aan goede doelen:
Kwalificerend goed doel
Niet-kwalificerend goed doel
Vlaams Gewest
0% (vanaf 01/07/2021)
7%
Waals Gewest
5,5%
5,5%
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
7%
7%
De drie Gewesten voorzien in de mogelijkheid om schenkingen te doen zonder betaling van schenkbelasting, op voorwaarde dat de schenking niet wordt geregistreerd in België. De registratie van schenkingen gedaan bij notariële akte is verplicht. Deze verplichting bestaat niet voor onderhandse schenkingen.
Indien geen schenkbelasting is betaald in België zal echter erfbelasting verschuldigd zijn op de schenking indien de schenker binnen de drie jaar na de schenking overlijdt als Belgisch ingezetene.
Lagere tarieven in de erfbelasting
Net als schenkbelasting is ook erfbelasting een bevoegdheid van de Gewesten in België. In de regel zal het Gewest waar de overledene zijn / haar woonplaats had op het moment van overlijden bevoegd zijn om erfbelasting te heffen.
De drie Gewesten voorzien allen in voordelige vlakke tarieven in de erfbelasting voor legaten gemaakt aan kwalificerende goede doelen. Het Vlaams Gewest zal het huidige tarief van 8,5% vanaf 1 juli 2021 zelfs verlagen naar 0%:
Kwalificerende goede doelen
Vlaams Gewest
0% (as from 01/07/2021)
Waals Gewest
7%
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
7% or 25%
(7% indien de belastingvermindering in de inkomstenbelasting van toepassing is)
Zowel de rechtsvorm van het goede doel als de vestiging van het goede doel binnen de EER zijn belangrijke voorwaarden opdat een goed doel in aanmerking komt voor de lagere gunsttarieven. De Gewesten eisen dat goede doelen hun statutaire zetel, hoofdbestuur of hoofdinrichting hebben binnen de EER.
Ingevolge Brexit komen in het VK gevestigde goede doelen niet meer in aanmerking voor de gunsttarieven. Legaten aan goede doelen gevestigd in het VK zijn voortaan onderworpen aan de hoogste progressieve tarieven in de erfbelasting in de drie Gewesten:
Vlaams Gewest
€0,01 - €35.000
25%
€35.000,01 - €75.000
45%
> €75.000
55%
Waals Gewest
€0,01 - €12.500
30%
€12.500,01 - €25.000
35%
€25.000,01 - €75.000
60%
> €75.000
80%
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
€0,01 - €50.000
40%
€50.000,01 - €75.000
55%
€75.000,01 - €175.000
65%
> €175.000
80%
Gelet op de hoge progressieve tarieven zal het netto-legaat van de goede doelen die in het VK gevestigd zijn veel lager liggen nu het VK geen deel meer uitmaakt van de EER.
Schenken en legateren in het post Brexit tijdperk?
Belgisch ingezetenen die wensen dat hun schenkingen en legaten zoveel als mogelijk ten goede komen aan het goede doel (en niet aan de Belgische schatkist), moeten hun schenkingen en legaten aan goede doelen gevestigd in het VK herbekijken.
Goede doelen gevestigd in het VK die schenkingen en legaten willen blijven ontvangen van Belgische mecenassen, moeten overwegen om een aanwezigheid te creëren binnen de EER.
