Zondagsrust en uitzonderingen
Het is in beginsel verboden werknemers ’s zondags tewerk te stellen.
Dat verbod kent evenwel een hele reeks uitzonderingen.
Uitzondering voor kleinhandelszaken en kapperssalons in toeristische centra
Huidige regeling
Een van de uitzonderingen op de zondagsrust heeft betrekking op de tewerkstelling in:
- badplaatsen,
- luchtkuuroorden,
- en toeristische centra.
Werkgevers die daar:
- een kleinhandelszaak,
- of een kapperssalon uitbaten,
mogen onder bij koninklijk besluit bepaalde voorwaarden wel werknemers op zondag tewerkstellen.
Zo is bepaald dat zondagsarbeid er toegelaten is:
- vanaf 1 mei tot 30 september,
- gedurende de kerst- en de paasvakantie,
- en buiten de hierboven vermelde periodes gedurende ten hoogste 13 zondagen per kalenderjaar.
Daarbij rees de vraag of dat maximum van 13 zondagen moet worden toegepast per werknemer, dan wel per werkgever.
Het Hof van Cassatie besliste in 2014 dat de bij de koninklijke besluiten toegestane afwijkingen op de zondagsrust betrekking hebben op het aantal zondagen waarop de werkgever één of meerdere werknemers mag tewerkstellen en niet het aantal zondagen bepalen dat een individuele werknemer mag worden tewerkgesteld (Cass. 10 november 2014, S.13.0100.N).
Dat standpunt van het Hof van Cassatie was verrassend. Het lijkt logischer het maximum per werknemer te bekijken. De zondagsrust is immers een maatregel om de werknemers een wekelijkse rustdag te gunnen.
Nieuwe regeling: maximum 39 zondagen per werknemer
Een zopas in het Belgisch Staatsblad gepubliceerde wet gaat nu uit van een telling per individuele werknemer.
Voortaan mogen werknemers in badplaatsen, luchtkuuroorden en toeristische centra ’s zondags tewerkgesteld worden in kleinhandelszaken en kapperssalons, op voorwaarde dat de tewerkstelling op zondag voor elke individuele werknemer wordt beperkt tot 39 zondagen per kalenderjaar.
Hierdoor is het voor de betrokken ondernemingen mogelijk gedurende het hele jaar werknemers op zondag te werk te stellen. Uiteraard dient daarbij de grens per individuele werknemer nageleefd te worden.
Inwerkingtreding
De nieuwe regeling treedt in werking op 10 november 2018.
De nieuwe wet bepaalt niets over zijn werking in de tijd. Het lijkt dus dat een werknemer al vanaf het nu lopende kalenderjaar 2018 maximum 39 zondagen mag werken in de toeristische centra. Dit betekent dat elke werknemer van de genoemde ondernemingen zelfs nog de resterende 9 zondagen van 2018 mag worden tewerkgesteld voor zover hij dit jaar nog niet meer dan 30 zondagen heeft gewerkt.
Voor de rechtszekerheid is ook een aanpassing van het uitvoerend koninklijk besluit aangewezen. Of dat effectief zal gebeuren, is mij niet bekend. In de parlementaire voorbereiding gaat men ervan uit dat het toepasselijke artikel van het koninklijk besluit geen rechtsgrond meer zal hebben en daardoor moet worden geacht opgeheven te zijn.