Op 28 februari 2019 heeft de Kamer het wetsontwerp betreffende de invoering van een mobiliteitsbudget goedgekeurd. De datum van inwerkingtreding van de wet is bepaald op 1 maart 2019. Maar tot zo lang de wet niet is gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad, kan de regeling niet toegepast worden. Het ligt in de lijn van de verwachtingen dat die publicatie niet lang meer zal uitblijven.
Wat is het mobiliteitsbudget ?
Het mobiliteitsbudget is het bedrag dat een werknemer ontvangt van zijn werkgever ter compensatie van het feit dat hij afziet van de bedrijfswagen waarover hij beschikt (of waarop hij aanspraak kan maken) en die hij mag gebruiken voor privéverplaatsingen.
Het mobiliteitsbudget omvat drie pijlers. De werknemer bepaalt vrij hoe hij de drie pijlers gebruikt.
Hij kan het mobiliteitsbudget besteden in pijler 1 en/of pijler 2 en/of pijler 3 zoals weergegeven in de onderstaande tabel.
De voordelen uit de drie pijlers worden verschillend behandeld op het vlak van de sociale zekerheid en de fiscaliteit.
besteding mobiliteitsbudget
sociale zekerheid & belastingen
pijler 1
ofwel financiering van een milieuvriendelijke bedrijfswagen (die in de plaats komt van de bedrijfswagen waarover de werknemer beschikt/kan beschikken)
zoals i.g.v. bedrijfswagen buiten mobiliteitsbudget
pijler 2
en/of financiering van:
- duurzame vervoersmiddelen (bv. openbaar vervoer, fiets, deelauto, …)
- huisvestingskosten woning dicht bij het werk
vrijgesteld van socialezekerheidsbijdragen en belastingen
pijler 3
saldo in geld van het mobiliteitsbudget dat de werknemer niet heeft besteed in pijler 1 en/of 2
- bijzondere werknemersbijdrage van 38,07 %
- vrijgesteld van belastingen
De werknemer kan dus nog altijd kiezen voor een bedrijfswagen op voorwaarde dat het een milieuvriendelijke wagen is. Dat is maar een optie: de werknemer kan ook volledig afstand doen van een bedrijfswagen en kan dan het mobiliteitsbudget volledig besteden aan pijler(s) 2 en/of 3.
Hoeveel bedraagt het mobiliteitsbudget ?
Het bedrag van het mobiliteitsbudget komt overeen met de jaarlijkse bruto kostprijs van de bedrijfswagen voor de werkgever.
Het betreft o.a. de maandelijkse leaseprijs of huur, de brandstofkosten, eventuele verzekeringen en de solidariteitsbijdrage.
Wat is het verschil tussen het mobiliteitsbudget en de mobiliteitsvergoeding ?
De mobiliteitsvergoeding is een vergoeding die de werkgever ontvangt wanneer hij zijn bedrijfswagen die hij ook voor privéverplaatsingen mag gebruiken, inlevert (zie hierover SoCompact nr. 19-2018 en Sociaal Compendium Arbeidsrecht 2018-2019, nr. 2952). In die regeling is er maar één mogelijkheid voor de werknemer: de bedrijfswagen houden of de bedrijfswagen inruilen voor een bedrag in geld.
Zoals hierboven uiteengezet kan de werknemer in de regeling van het mobiliteitsbudget vrij het gebruik kiezen van een of meer pijlers die hij wenst. Een belangrijk verschil met de mobiliteitsvergoeding is dus dat er in de regeling van het mobiliteitsbudget nog steeds kan gekozen worden voor een bedrijfswagen, die weliswaar milieuvriendelijk moet zijn, en die kan worden aangevuld met bijkomende vervoersmogelijkheden.
De regelingen van de mobiliteitsvergoeding en die van het mobiliteitsbudget bestaan naast elkaar. Ze maken het voorwerp uit van verschillende wetteksten.
Het mobiliteitsbudget kan ook worden toegekend ter vervanging van de mobiliteitsvergoeding.
Is de werkgever verplicht een mobiliteitsbudget in te voeren? Is de werknemer verplicht gebruik te maken van het mobiliteitsbudget ?
Neen, één van de basisprincipes van de wet is dat de mogelijkheid om een mobiliteitsbudget in te voeren (door de werkgever) en om daarvan gebruik te maken (door de werknemer) berust op vrijwilligheid van de beide partijen.
Welke werkgevers kunnen een mobiliteitsbudget invoeren ?
Het mobiliteitsbudget kan enkel ingevoerd worden door werkgevers die al gedurende minstens 36 maanden bedrijfswagens ter beschikking stellen.
Welke werknemers kunnen een mobiliteitsbudget vragen ?
Een werknemer kan een aanvraag richten aan de werkgever om de bedrijfswagen waarop hij volgens het bedrijfswagenbeleid van zijn werkgever aanspraak kan maken, om te ruilen voor een mobiliteitsbudget.
De aanvraag kan enkel gedaan worden door werknemers die op het tijdstip van de aanvraag al minstens 3 maanden ononderbroken een bedrijfswagen hebben (of er voor in aanmerking kwamen) en bovendien in de 36 maanden voorafgaand aan de aanvraag gedurende minstens 12 maanden een bedrijfswagen hebben (of er voor in aanmerking kwamen).
Hoe komt een overeenkomst over de mobiliteitsvergoeding tot stand ?
De werknemer moet het mobiliteitsbudget schriftelijk aanvragen. De werkgever is vrij om al dan niet op die aanvraag in te gaan.
De formele aanvraag van de werknemer en de positieve beslissing van de werkgever erop in te gaan, vormen een overeenkomst die als zodanig inhoudelijk deel uitmaakt van de arbeidsovereenkomst tussen de beide partijen.
