Ursula von der Leyen, die Jean-Claude Juncker in november zal opvolgen als voorzitter van de Europese Commissie, heeft haar selectie voor de benoeming van de nieuwe commissarissen gepresenteerd en Nicolas Schmit als Commissaris voor Jobs gekozen.
Natuurlijk moeten de kandidaat-commissarissen nog steeds worden goedgekeurd door het Europees Parlement, maar de kans is groot dat de Luxemburger Nicolas Schmit de hoorzittingen zal overleven. In Luxemburg was Nicolas Schmit, die lid is van de Arbeiderspartij, vanaf 2004 onderminister van Buitenlandse Zaken en Immigratie in de regering Juncker-Asselborn en in 2009 werd hij minister van Arbeid, Werkgelegenheid en Immigratie. In die rol was hij tevens voorzitter van het EPSCO-netwerk van de Europese Socialisten. De EPSCO is de Raad voor Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken binnen de Europese Raad. Bij de Europese verkiezingen van mei 2019 werd Schmit gekozen tot lid van het Europees Parlement voor de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D), waar hij zetelt in de Commissie werkgelegenheid en sociale zaken. Schmit heeft dus zeker de juiste ervaring om de functie van commissaris voor werkgelegenheid op zich te nemen.
Terzijde valt op dat de titel van de bevoegdheid van de commissaris is veranderd ten opzichte van die van Marianne Thyssen: "Werkgelegenheid, sociale zaken, vaardigheden en arbeidsmobiliteit" is veranderd in "Jobs". Bovendien is de afzonderlijke bevoegdheid van de commissaris voor de sociale dialoog, die toebehoorde aan de Valdis Dombrovskis, verdwenen. Niettemin werd de Letse Dombrovskis gepromoveerd tot vicevoorzitter van de Commissie en kreeg hij de bevoegdheid "een economie die voor de mensen werkt". Von der Leyen heeft in haar missiebrief duidelijk gemaakt dat dit betekent dat sociale rechten, bescherming en rechtvaardigheid centraal moeten staan in onze moderne economie. Zij verzoekt Dombrovskis de werkzaamheden met betrekking tot het actieplan voor de tenuitvoerlegging van de Europese Pijler van de Sociale Rechten te coördineren. Verder wil zij dat hij prioriteit geeft aan de relatie met de sociale partners en leidinggeeft aan de versterking van de rol van de sociale dialoog op Europees niveau. Hij zal daarom in wezen de oude bevoegdheid van “sociale dialoog” behouden en de tripartite social summits verder voorbereiden.
Ook uit de missiebrief van von der Leyen aan Schmit blijkt duidelijk wat de prioriteiten van de toekomstige Commissie zullen zijn. Zij vraagt hem (o.a.):
- Een actieplan te ontwikkelen voor de tenuitvoerlegging van de sociale pijler, in nauwe samenwerking met de Lidstaten en met volledige inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel.
- Een juridisch instrument voor te stellen om ervoor te zorgen dat alle werknemers in onze Unie een billijk minimumloon krijgen. Dit kan worden vastgelegd in collectieve overeenkomsten of wettelijke bepalingen, afhankelijk van de tradities van elk land.
- Het nauwlettend volgen en handhaven van de bestaande EU-wetgeving inzake waardige, transparante en voorspelbare arbeidsomstandigheden en het onderzoeken van manieren om de arbeidsomstandigheden van platformwerknemers te verbeteren.
- Bij te dragen aan het ontwerp van een Europees stelsel voor werkloosheidsuitkeringen om onze burgers te beschermen en de druk op de overheidsfinanciën tijdens externe schokken te verminderen, in nauwe samenwerking met de commissaris voor de economie.
- De oprichting en werking van de nieuwe Europese Arbeidsautoriteit op te volgen.
- De sociale dialoog en betrokkenheid van de sociale partners op EU-niveau bij al onze prioriteiten te bevorderen.
- Ervoor te zorgen dat het potentieel van het toekomstige Europees Sociaal Fonds+ optimaal wordt benut. Het moet op de eerste dag operationeel zijn en bijdragen tot het scheppen van werkgelegenheid, het verbeteren van de arbeidsproductiviteit en het vergroten van de arbeidsmobiliteit.
- Nauw samen te werken met de lidstaten om de socialebeschermingsstelsels in Europa te versterken, met name door gebruik te maken van het Europees semester om de vooruitgang te monitoren en gebieden te identificeren die voor verbetering vatbaar zijn.
Ten slotte lijkt het er ook op dat de belangrijke herschikking van de verordening betreffende de coördinatie van de sociale zekerheid hoog op het verlanglijstje van de volgende Commissie zal blijven staan. Daarom wordt verwacht dat von der Leyen, Schmit en Dombrovskis de lijn van de Juncker-commissie zullen volgen om een sterker sociaal Europa tot stand te brengen.
