Een werknemer met een leidinggevende of vertrouwensfunctie kan, in bepaalde gevallen, recht hebben op loon voor de uren die hij bovenop de normale uren heeft gewerkt. Het Arbeidshof van Luik herhaalt in dit arrest de toepassingsvoorwaarden van dit principe.
De feiten
Een onderneming werft een “site engineer” aan. Zijn arbeidsovereenkomst bepaalt dat de werknemer overal in België en in het buitenland tijdelijke opdrachten zal uitvoeren. Tijdens de opdrachten in het buitenland is de ingenieur verantwoordelijk voor het toezicht op de montage en de inwerkingstelling van de door de werkgever verkochte apparatuur, bij de klanten.
Na 5 jaar dienst vordert de werknemer de betaling van achterstallig loon voor een bepaald aantal overuren die tijdens opdrachten in het buitenland werden gepresteerd. De werkgever weigert deze te betalen en de werknemer stelt een rechtszaak in.
De beslissing van het Hof
Leidinggevend personeel of met een vertrouwenspost
Artikel 2 van het koninklijk besluit van 10 februari 1965 beschrijft wat een “leidinggevende functie of vertrouwenspost” inhoudt. Zo wordt in artikel 2.6 verwezen naar “de personen belast met controle- of inspectieopdrachten, welke geheel of gedeeltelijk buiten de normale werkuren uitgeoefend moeten worden”.
Volgens het Hof komen de taken die de werknemer tijdens zijn opdrachten in het buitenland verricht, inderdaad overeen met controle- en inspectieopdrachten.
Voor het al dan niet uitvoeren van deze opdrachten buiten de “gewone werkuren” verwijst het Hof naar de rechtspraak van het Hof van Cassatie. Gewone werkuren zijn “de gewone werkuren van de andere werknemers van de betrokken onderneming en niet de normale kantooruren van de ondernemingen in het algemeen”.
In dit geval voorziet het arbeidsreglement een arbeidsduur van 40 uur per week. De contracten tussen de werkgever en de klanten voorzien een technische ondersteuning van 10 uur per dag, 6 dagen per week.
Aangezien de ingenieur controleopdrachten uitoefent deels buiten de gewone werkuren, heeft hij een vertrouwenspost binnen de onderneming.
Recht op loon voor uren gewerkt bovenop de normale arbeidstijd
Een werknemer met een leidinggevende functie of vertrouwenspost is niet onderworpen aan de wetgeving inzake arbeidsduur. Hij verricht dus geen overuren en heeft geen recht op overloon of inhaalrust.
Anderzijds is het antwoord op de vraag of deze persoon recht heeft op zijn gewoon loon voor de uren die boven de normale arbeidstijd worden gepresteerd, minder éénduidig.
In dit arrest stemt het Arbeidshof van Luik in met de rechtspraak van het Brusselse Arbeidshof. Het beginsel van de goede trouw bij de uitvoering van overeenkomsten “biedt de werknemer de mogelijkheid om een vergoeding te eisen op basis van artikel 1135 van het Burgerlijk Wetboek wanneer het overeengekomen loon niet in verhouding staat tot de vereisten van de uitgeoefende functie”.
Er moet dus rekening gehouden worden het feit of het loon van het leidinggevend- of vertrouwenspersoneel eerder hoog, dan wel eerder bescheiden is.
In dit geval steeg het loonpakket van de werknemer aanzienlijk tijdens zijn opdrachten in het buitenland. Het Hof besluit hieruit dat het toegekende loon inderdaad alle verrichte arbeid dekte. Er was dus geen sprake van achterstallig loon, en de vordering werd afgewezen.
Te onthouden?
Om te bepalen of een werknemer in een leidinggevende functie of vertrouwenspost recht heeft op de betaling van het normale loon voor de uren die hij buiten de normale werkuren presteert, verwijzen de rechtbanken naar de omvang van het loon van de werknemer.
Een voldoende hoog loon kan erop wijzen dat er tussen de partijen een grotere variabiliteit in de omvang van het werk is afgesproken. In zulk geval is er geen toeslag verschuldigd.
Bron: Arbh. Luik (afdeling Luik), 25 oktober 2019, A.R. nr. 2018/AL/648.
