Op 19 juli 2022 hebben de sociale partners binnen de Nationale Arbeidsraad voorgesteld om een nieuw responsabiliseringssysteem in te voeren om ondernemingen die overmatig gebruik maken van opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid (“interim”) (ODC) financieel te straffen: als het aantal ODC’s tijdens een semester een bepaalde drempel overschrijdt, zal de onderneming-gebruiker een bijzondere socialezekerheidsbijdrage moeten betalen. Het bedrag van deze bijdrage zal progressief stijgen met het aantal ODC’s. De Nationale Arbeidsraad heeft de regering gevraagd om alle nodige wettelijke en operationele initiatieven te nemen opdat dit responsabiliseringssysteem in werking zou treden op 1 januari 2023.
Wat zijn (opeenvolgende) dagcontracten voor uitzendarbeid?
Opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid (ODC) zijn arbeidscontracten voor uitzendarbeid die voor maximaal 24 uur met dezelfde gebruiker worden afgesloten en die elkaar onmiddellijk opvolgen.[1] Het is wettelijk toegestaan om dit soort contracten voor uitzendarbeid af te sluiten, mits de gebruiker de noodzaak van deze flexibiliteit kan rechtvaardigen. Dit houdt in dat de gebruiker moet kunnen aantonen dat: het arbeidsvolume afhankelijk is van externe factoren, of dat het arbeidsvolume sterk fluctueert of samenhangt met de aard van een specifieke opdracht.
Waarom zijn (opeenvolgende) dagcontracten voor uitzendarbeid populair?
Uit gegevens van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (“RSZ”) is gebleken dat ODC's zeer populair zijn.[2] Deze vaststelling is geen verrassing, aangezien het een flexibel instrument is waarmee ondernemingen snel kunnen inspelen op (onvoorziene) operationele behoeften, vooral in de logistieke sector met zijn "just in time"-bedrijfsmodellen.
Waarom zal het gebruik van (opeenvolgende) dagcontracten voor uitzendarbeid worden ontmoedigd?
Hoewel de toegevoegde waarde van ODC’s wordt erkend, kan het vertrouwen op dit soort contract geen bedrijfsmodel vormen dat de operationele werking van een onderneming garandeert. Het buitensporig gebruik van ODC’s door een onderneming-gebruiker zal worden ontmoedigd. Dit komt vooral omdat het leidt tot professionele onzekerheid voor de betrokken uitzendkracht.
In bepaalde sectoren is het gebruik van ODC’s reeds strikt gereglementeerd en beperkt; voor ondernemingen die onder Paritair Comité nr. 124 voor de bouwsector vallen, is het gebruik van ODC’s zelfs verboden.
Hoe zal het toekomstige responsabiliseringssysteem eruit zien?
Ondernemingen-gebruikers zullen een bijzondere socialezekerheidsbijdrage moeten betalen indien het aantal ODC’s gedurende een periode van 6 maanden een bepaalde drempel overschrijdt.[3] Hoe hoger het aantal ODC’s, hoe hoger de bijdrage:
Aantal ODC’s per semester voor dezelfde uitzendkracht voor dezelfde gebruiker[4]
Het bedrag van de bijzondere socialezekerheidsbijdrage per semester per uitzendkracht
0 - 39
0
40 - 59
10 x aantal ODC’s: min. 400 EUR - max. 590 EUR
60 - 79
15 x aantal ODC’s: min. 900 EUR - max. 1.185 EUR
80 - 99
30 x aantal ODC’s: min. 2.400 EUR - max. 2.970 EUR
100 en meer
40 x aantal ODC’s: min. 4.000 EUR
Een voorbeeld: een onderneming-gebruiker die 85 keer een beroep doet op dezelfde uitzendkracht op basis van opeenvolgende dagcontracten voor uitzendarbeid (ODC) in de periode tussen 1 januari en 30 juni 2023, zou een bijzondere socialezekerheidsbijdrage moeten betalen ten bedrage van 2.550 EUR.
Zijn er bepaalde uitzonderingen op deze regel?
In "uitzonderlijke omstandigheden" kunnen gebruikers de bijzondere socialezekerheidsbijdrage terugbetaald krijgen (na deze eerst te hebben betaald), mits een voorafgaande, specifieke procedure wordt gevolgd. De RSZ beslist uiteindelijk over de eventuele terugbetaling.
Het is relevant op te merken dat de sociale partners het begrip "uitzonderlijke omstandigheden" niet hebben gedefinieerd.
Wanneer treedt het responsabiliseringssysteem in werking?
De sociale partners streven ernaar het responsabiliseringssysteem op 1 januari 2023 in werking te laten treden. Of deze streefdatum zal worden gehaald, is nog niet zeker; niet alleen zijn bepaalde wetgevings- en regelgevingsinitiatieven nodig, maar ook moeten, vanuit een operationeel oogpunt, specifieke instrumenten worden ingevoerd (zoals een applicatie waarmee een onderneming-gebruiker het aantal ODC’s kan monitoren).
Wilt u meer informatie over dit onderwerp of over aanverwante onderwerpen zoals uitzendarbeid, tijdelijke arbeid of het ter beschikking stellen van personeel, dan staat het employment team van ALTIUS voor u klaar.
Emma Van Caenegem - Managing Associate
Mathilde de Foestraets - Associate
[1] Of worden gescheiden door maximaal één feestdag of door de gebruikelijke inactiviteitsdagen van de gebruiker.
[2] In 2020 waren +/- 25% van alle uitzendcontracten ODC’s.
[3] Deze perioden zijn: tussen 1 januari en 30 juni; en tussen 1 juli en 31 december.
[4] Gepensioneerden, flexi-jobbers en gelegenheidswerkers in het land- en tuinbouwbedrijf en in het hotelbedrijf zijn uitgesloten van het toepassingsgebied.
