Op 16 maart 2023 keurde de Kamer een wetsontwerp goed dat regels invoert voor de opeenvolging van de arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur en vervangingsovereenkomsten.
Tot nu toe voorzag de Arbeidsovereenkomstenwet wel in regels voor opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur of opeenvolgende vervangingsovereenkomsten, maar niet voor een combinatie van de twee soorten overeenkomsten.
In het algemeen is een opeenvolging van dergelijke overeenkomsten maar mogelijk in specifieke gevallen (bv. wanneer de werkgever het bewijs levert dat deze overeenkomsten gerechtvaardigd zijn wegens de aard van het werk of wegens andere wettige redenen of wanneer de onderbreking is toe te schrijven aan de werknemer of voor een bepaalde periode (bv. twee jaar)). Zo niet, gelden de regels voor arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd.
Het gebrek aan regeling van opeenvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd/voor vervanging leidde tot discussies en uiteindelijk ook tot een arrest van het Grondwettelijk Hof (arrest nr. 93/2021 van 17 juni 2021) dat oordeelde dat de wetgever in een wettelijke regeling ter zake moest voorzien. Door de nieuwe wet wordt de mogelijkheid om één of meer arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur en één of meer vervangingsovereenkomsten opeenvolgend te sluiten, nu ook beperkt tot 2 jaar (behoudens onderbreking toe te schrijven aan de werknemer). Indien de totale duur van 2 jaar overschreden wordt, zijn de regels voor arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde duur van toepassing.
In het geval dat een vervangingsovereenkomst volgt op verschillende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk, wordt de vervangingsovereenkomst éénmalig buiten beschouwing gelaten voor de berekening van de totale termijn van 2 jaar, indien aan 2 voorwaarden wordt voldaan:
- de opeenvolgende arbeidsovereenkomsten zijn gerechtvaardigd wegens de aard van het werk of wegens een andere wettige reden (bv. een werknemer wordt na afloop van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur tewerkgesteld met een vervangingsovereenkomst omdat een collega loopbaanonderbreking of tijdskrediet neemt); en,
- de totale duur van de opeenvolging van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur of duidelijk omschreven werk en de vervangingsovereenkomst bedraagt niet meer dan 3 jaar.
De wet treedt in werking op de 10de dag na de publicatie in het Belgisch Staatsblad. Zij is van toepassing op arbeidsovereenkomsten die gesloten worden vanaf de datum van inwerkingtreding.
Maar voor de berekening van de termijn van 2 jaar, wordt ook rekening gehouden met overeenkomsten die werden gesloten voor de datum van inwerkingtreding die in een opeenvolging voorafgaan aan de arbeidsovereenkomst gesloten vanaf de inwerkingtreding van deze wet (bv. een werknemer werd voor de inwerkingtreding van de wet achtereenvolgend tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde duur van 10 maanden en een vervangingsovereenkomst van 6 maanden. Deze 16 maanden zullen meetellen voor de berekening van de termijn van 2 jaar indien de werknemer na de inwerkingtreding van de wet en volgend op de vervangingsovereenkomst opnieuw tewerkgesteld wordt voor een bepaalde duur van 10 maanden).
To do: ga na welke ketens van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde duur en vervangingsovereenkomsten er al bestaan in uw onderneming om het risico te vermijden dat de regels voor arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde duur worden toegepast bij een volgende verlenging.
Isabel Plets
Of Counsel
Lies Daniëls
Associate
