Cass. 10 oktober 2016, S.14.0074.N
Is het meer dan vijftig jaar na de Loonbeschermingswet van 1965 nog altijd geen uitgemaakte zaak wat loon is in de zin van die wet (zie SoCompact nr. 16/44), meer dan 116 jaar na de eerste arbeidsovereenkomstenwet, van 10 maart 1900, is er nog altijd discussie over de vraag wat moet worden begrepen onder gezag, begrip dat al gebruikt werd in artikel 1 van de laatstgenoemde wet.
Over wat gezag is, werd wel wat meer duidelijkheid geschapen door de Arbeidsrelatieswet (die het Hof van Cassatie, wellicht in navolging van de een of andere academicus die daarmee startte, in bovenstaand arrest jammer genoeg Arbeidsrelatiewet noemt, hoewel het opschrift van titel XIII van de Programmawet (I) van 27 december 2006 zelf aangeeft dat de bepalingen die daarop volgen de “Aard van de arbeidsrelaties” regelen, zoals de Arbeidsovereenkomstenwet de verschillende soorten arbeidsovereenkomsten beheerst). Zo wijst de Arbeidsrelatieswet “de mogelijkheid een hiërarchische controle uit te oefenen” aan als een van de algemene criteria op basis waarvan het al dan niet bestaan van een gezagsverhouding moet worden bepaald. Het is onder vermelding daarvan dat het Hof van Cassatie in bovengenoemd arrest beslist dat wanneer een van de partijen in een arbeidsrelatie over het recht beschikt tuchtsancties op te leggen aan de andere partij, dat de mogelijkheid van een zelfstandige samenwerking uitsluit. Alleen als het sanctierecht inherent is aan de uitoefening van het beroep of op basis van een wet is opgelegd, zou dat anders kunnen zijn, zegt het Hof.
De zaak waarin het arrest werd uitgesproken, ging over een bewakingsagent die werkzaam was in een bewakingsonderneming waarin een “reglement van inwendige orde voor bewakers/zelfstandige coöperatievennoten” bestond dat voorzag in een tuchtrechtelijk sanctierecht bij de uitvoering van de opdracht van de bewakingsagenten. Het bestaan van dergelijke disciplinaire regeling, waarvan niet blijkt dat zij inherent is aan de uitoefening van het beroep of op grond van een wet is opgelegd, sluit de kwalificatie van zelfstandige samenwerking uit.