Meer dan een hot item in de media zijn de verhalen rond fiscaal besmet vermogen, te weten inkomsten of kapitalen die in het verleden niet hun normaal belastingregime hebben ondergaan. De kranten staan er bol van. Bij transacties met het fiscaal besmet vermogen, bij voorbeeld door overschrijving van in het buitenland geparkeerde gelden op een Belgische bankrekening, loert een mogelijk fiscaal en/of strafrechtelijk onderzoek en desgevallend sanctionering om de hoek. De betrokken procedures kunnen lang aanslepen. De boetes, interesten, verbeurdverklaringen, etc. zijn dikwijls vrij ingrijpend.
De wet voorziet evenwel een kader om fiscaal besmet vermogen te regulariseren. In essentie komt het erop neer dat een situatie uit het verleden rechtgezet kan worden door middel van de betaling van een regularisatieheffing, waarna de belastingplichtige fiscale en strafrechtelijke immuniteit geniet voor de betrokken inkomsten of kapitalen. Er is een federaal wetgevend kader laatst in 2016 geüpdatet met een permanent systeem inzake fiscale en sociale regularisaties. Sinds 2017 is er ook op Vlaams niveau regelgeving die voorziet in een tijdelijk systeem van regularisatie voor regionale belastingen waaronder de erfbelasting.
Waarom regulariseren?
Een aantal actuele elementen neigen te doen stellen dat vandaag, meer dan voorheen, een momentum lijkt te zijn om een fiscale regularisatie te overwegen.
Denken we vooreerst aan de internationale gegevensuitwisseling van bancaire gegevens tussen meer dan 100 rapporterende landen die meer en meer op punt is komen te staan. Illustratief hiervoor zijn de honderden brieven die dit jaar door de administratie werden uitgestuurd met de mededeling dat zij ‘hebben vernomen dat u houder was van één of meerdere rekeningen of levensverzekeringen in het buitenland’.
Daarnaast hebben de banken ingevolge witwaswetgeving een meldingsplicht. Inzonderheid transacties van buitenlandse rekeningen roepen vragen op en kunnen al naargelang het geval aanleiding geven tot meldingen aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking, ook de witwascel genoemd.
Recent is er het befaamde UBO-register, te weten de verplichte registratie van zaakvoerders, bestuurders, aandeelhouders met meer dan 25% aandelen, etc., ook toegankelijk voor fiscus. Deze regeling treedt op 30/09/2019 in werking.
Tevens hebben media en gespecialiseerde journalisten hun aandacht in de materie sterk aangescherpt ingevolge dossiers zoals de Panama-papers.
Wat regulariseren?
Inkomsten onderworpen aan de personenbelasting (bv. beroepsinkomsten, roerende inkomsten zoals interesten en dividenden, etc.), aan de vennootschapsbelasting, de rechtspersonenbelasting, de belasting der niet-inwoners, btw-handelingen, erfbelastingen, registratiebelastingen, etc. … alle komen ze in aanmerking om te worden geregulariseerd.
Ook verjaarde kapitalen kunnen rechtgezet worden. Het betreft de kapitalen ten aanzien waarvan de fiscale administratie door het verstrijken van de aanslag- of verjaringstermijnen niet meer kan taxeren. Bij wijze van voorbeeld op het vlak van de inkomstenbelastingen: bij een regularisatie-aangifte in 2019 zijn in principe de verjaarde kapitalen deze gerekend tot en met 31/12/2011; alle inkomsten vanaf 1/01/2012 betreffen dan de niet-verjaarde inkomsten.
De regularisatiewetgeving heeft met andere woorden een zeer ruim toepassingsgebied, al zijn er aantal specifieke uitsluitingen. In het bijzonder wanneer een aangever vóór het indienen van de aangifte schriftelijk door een (fiscale) administratie of gerechtelijke instantie schriftelijk in kennis is gesteld van lopende specifieke onderzoeksdaden, zou een regularisatie-aangifte zonder uitwerking zijn. Gewone brieven of bijvoorbeeld een vraag om inlichtingen zouden in de praktijk geen beletsel vormen, mede vanuit de filosofie dat de fiscus regularisaties tracht aan te moedigen in plaats van de ontmoedigen.
Bedrag regularisatieheffing
Voor wat betreft de federale belastingen (personenbelasting, vennootschapsbelasting, btw, etc.) wordt voor niet-verjaarde inkomsten een heffing opgelegd aan het normale tarief van het betrokken inkomen voor het jaar waarin het inkomen werd bekomen, te verhogen met een boete van 24% op het bedrag van het desbetreffend inkomen (in 2020 zal deze boete 25% bedragen). Voor verjaard kapitaal geldt een heffing aan vlak tarief van 39% (in 2020 wordt dit tarief 40%).
In de Vlaamse regeling geldt een eenvoudige en vlakke tariefstructuur zonder specifieke boetes. Inzake de erfbelasting geldt voor fiscaal niet-verjaarde bedragen een tarief van 35% (in rechte lijnen en tussen partners) en van 70% (in alle overige gevallen, bv. broers-zussen), terwijl voor fiscaal verjaarde bedragen een tarief van 39% (40% anno 2020) geldt. Voor andere Vlaamse belastingen dan erfbelastingen zoals bijvoorbeeld registratiebelastingen geldt een tarief van 20% voor niet-verjaarde bedragen en 39% (40% anno 2020) voor verjaarde bedragen.
Noteer overigens dat de Vlaamse regeling tijdelijk is. Meer bepaald kunnen de regionale belastingen – behoudens wetgevend ingrijpen – slechts rechtgezet worden tot 31/12/2020. Mogelijk een reden te meer, naast de voornoemde actuele ontwikkelingen én de jaarlijks stijgende tarieven, om thans een regularisatie in overweging te nemen.
Bewijslast bij fiscaal verjaard kapitaal
Een niet onbelangrijk aandachtspunt is de verscherpte bewijslast inzake fiscaal verjaarde kapitalen. De belastingplichtige dient schriftelijk bewijs te kunnen leveren, desgevallend aangevuld met vermoedens, dat verjaarde kapitalen hun normaal belastingregime hebben ondergaan (bv. stukken inzake belaste beroepsinkomsten, of stukken inzake dividenden waar roerende voorheffing op werd ingehouden, etc.).
De regularisatie-dienst kan toelichtingen vragen omtrent de herkomst van de betrokken bedragen.
Voor zover en in de mate de aangever niet zou slagen in de bewijsvoering, zal de verschuldigde regularisatieheffing vastgesteld worden met inbegrip van een heffing op dit verjaard kapitaal. Het is derhalve zaak de mogelijke bewijsvoering vooraf goed in te schatten.
Procedureverloop
De regularisatie-aangifte wordt ingediend bij het Contactpunt Regularisaties te Brussel (voor wat betreft de federale belastingen) respectievelijk bij de Vlaamse Belastingdienst te Aalst (voor wat betreft de Vlaamse belastingen).
Na ontvangst en onderzoek van de aangifte verstuurt het Contactpunt desgevallend een schriftelijke bevestiging van de ontvankelijkheid ervan, evenals van het bedrag van de verschuldigde heffing.
Dit bedrag dient vervolgens binnen de 15 dagen definitief en zonder enig voorbehoud betaald worden door de aangever.
Bij ontvangst van de betaling verstuurt het Contactpunt het regularisatie-attest, hetgeen impliceert dat geen administratieve of gerechtelijke procedure dienaangaande meer mogelijk is.
In tijden van internationale gegevensuitwisseling, meldingsplicht voor de banken, UBO-registers, verhoogde aandacht bij parketten en BBI, zijn transacties met fiscaal besmet vermogen een hot item. Daarenboven leert de historiek en de huidige maatschappelijke context dat het de inschatting mag zijn dat de tarieven bij het regulariseren verder zullen stijgen. Door fiscaal verjaard kapitaal te regulariseren is meteen ook een mogelijk strafrechtelijk probleem van de baan. De fiscale regularisatie is vandaag dan ook een zeer te overwegen optie.
