In een arrest van 14 september 2015, spreekt het Hof van Cassatie zich uit over de draagwijdte van de verplichting voor de werkgever om arbeid te verschaffen aan de werkwillige werknemers in het kader van een staking.
Het Hof oordeelde hierbij dat de werkgever moet bewijzen dat de staking voor hem een geval van overmacht was die hem verhinderde zijn verplichtingen na te komen. De werkgever moet dus in de onmogelijkheid verkeren om de bedongen arbeid te verschaffen, om de werkwilligen rechtmatig van het werk te weerhouden.
Volgende feiten werden aan het Hof voorgelegd.
1.
Een werkgever belette werkwillige werknemers om hun werk uit te voeren, omwille van een staking binnen de onderneming. Aangezien zij geen prestaties konden leveren, werd hen ook geen loon uitbetaald voor deze dagen.
Een aantal werknemers leidden dan ook een procedure in om schadevergoeding te eisen voor het gederfde loon. Zij steunen hun vordering op de verplichting voor de werkgever om de werknemers te doen arbeiden op de wijze, tijd en plaats zoals is overeengekomen.
In de procedure, geeft de werkgever toe dat de werknemers diverse taken wel nog konden uitoefenen. Het Arbeidshof te Antwerpen concludeert hieruit dat de uitvoering van de gewone taken niet volledig of geheel onmogelijk was geworden, maar enkel moeilijker.
De werkgever werd dan ook veroordeeld tot betaling van een schadevergoeding aan de werkwillige werknemers.
De werkgever ging tegen dit arrest in cassatie.
2.
Het Hof van Cassatie stelt dat de werkgever die zich bevrijd wil zien van zijn verplichting om aan de werkwilligen werk te verschaffen, moet bewijzen dat de staking voor hem een geval van overmacht was die hem verhinderde zijn verplichtingen na te komen. Hij moet dus aantonen dat hij zijn verplichtingen onmogelijk kon nakomen.
Deze onmogelijkheid moet beoordeeld worden aan de hand van de “bedongen arbeid”, dit wil zeggen de normale taken van de werknemer. Indien, zoals in casu, diverse taken nog konden worden uitgeoefend, is de werkgever verplicht zijn werknemers werk te verschaffen.
Het Hof van Cassatie bevestigt aldus het arrest van het Arbeidshof te Antwerpen.
Te onthouden ?
Werknemers die de intentie en het voornemen hebben om hun arbeid te verrichten maar die dit door omstandigheden niet kunnen doen, hebben in beginsel geen recht op loon. De werkgever is echter verplicht zijn werknemers te doen arbeiden op de wijze, plaats en tijd zoals overeengekomen.
Enkel in geval van overmacht, is de werkgever van deze verplichting bevrijd. Als een staking de taken van de werkwillige werknemers enkel moeilijker maakt, mag de werkgever hen bijgevolg niet beletten deze taken uit te voeren. Hij riskeert in dit geval een schadevergoeding te moeten betalen, gelijk aan het loon dat zij normalerwijze zouden verdiend hebben.