Zoals bij elke sociale verkiezingsperiode, hoort u ook nu spreken over de zogenaamde "occulte" periode. In die periode weten de ondernemingen die sociale verkiezingen moeten organiseren nog niet (finaal) welke werknemers zullen worden voorgedragen als kandidaat, terwijl deze werknemers toch al beschermd zijn tegen ontslag. Daarom is het sterk af te raden om tijdens de occulte periode tot ontslag over te gaan.
De ontslagbescherming
De personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk, maar ook de niet-verkozen kandidaten, zijn beschermd tegen ontslag. Ze kunnen enkel worden ontslagen om een dringende reden die vooraf door het arbeidsgerecht aangenomen werd, of om economische of technische redenen die vooraf door het bevoegde paritair orgaan werden erkend. De enige mogelijkheid om de arbeidsovereenkomst van dergelijke beschermde werknemers regelmatig te verbreken impliceert dat één van die twee procedures tot een goed einde wordt gebracht. Elke andere vorm van eenzijdige verbreking door (toedoen van) de werkgever, is onregelmatig.
De occulte periode
In het kader van de sociale verkiezingsprocedure moeten de definitieve kandidatenlijsten ten laatste op de vijfendertigste dag na dag "X" worden ingediend bij de werkgever. Dit is dag "X+35", die valt tussen 17 en 30 maart 2020, afhankelijk van wanneer dag "X" in de onderneming valt. Dag "X" is de dag van aanplakking van het bericht dat de verkiezingsdatum in de onderneming aankondigt.
De ontslagbescherming vangt aan op de dertigste dag vóór dag "X". Dit is dag "X-30", die valt tussen 12 en 25 januari 2020. Ze eindigt ten laatste op de dag waarop de bij de volgende sociale verkiezingen verkozen kandidaten worden geïnstalleerd.
De ontslagbescherming begint dus ruim vóór de werkgever op de hoogte is van de kandidaturen. Vandaar de benaming "occulte" periode van de ontslagbescherming, die loopt van dag "X-30" tot (minstens) dag "X+35". Dit betekent dus dat er een periode is van in principe 65 dagen gedurende dewelke sommige van uw werknemers al beschermd zijn tegen ontslag, zonder dat u weet over welke werknemers het gaat.
Het is trouwens nog langer opletten geblazen want in werkelijkheid bedraagt de "occulte" periode mogelijk méér dan 65 dagen:
- Volgens de wet kunnen de kandidatenlijsten niet enkel worden ingediend via rechtstreekse overhandiging aan de werkgever of door deze op te laden in de webapplicatie, maar ook door de verzending per post van papieren lijsten naar de werkgever. In dat laatste geval wordt de datum van de voordracht van de kandidaten bepaald door de datum van de verzending van de lijsten per post. Het is dus mogelijk dat de werkgever enkele dagen na dag "X+35" nog geldige kandidatenlijsten ontvangt met de post.
- In bepaalde gevallen kunnen de representatieve organisaties nog een aanvankelijk voorgedragen kandidaat vervangen en dit tot dag "X+76", die valt tussen 27 april en 10 mei 2020.
- In geval van beroep voor de rechtbank, is het mogelijk dat dag "X" vooruit wordt geschoven. In dat geval verschuift de hele procedure en dus ook het einde van de occulte periode.
Als een ontslag nodig is, raden wij u dus aan om het ontslag nog vóór het einde van dit jaar door te voeren, dan wel om dit uit te stellen tot in de tweede helft van 2020.
Het begrip "ontslag"
Maakt ook deel uit van een ontslag in bovenvermelde zin (onder 1), de beëindiging door de werkgever van de arbeidsovereenkomst van een beschermde werknemer die wenst toe te treden tot een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag.
Het is ook van belang te noteren dat in geval van ontslag met opzegging, het ontslag wordt geacht te hebben plaatsgevonden op de dag van de betrekening van de opzegging en niet op het moment van het verstrijken van de opzeggingstermijn. Hetzelfde principe geldt voor een onmiddellijke verbreking van de arbeidsovereenkomst met betaling van een vervangende opzeggingsvergoeding: het ontslag moet vóór het begin van de beschermingsperiode worden betekend opdat de ontslagbescherming niet zou gelden.
Geen, één of twee beschermingsvergoedingen in geval van onregelmatig ontslag door de werkgever?
Als de werkgever de arbeidsovereenkomst van een personeelsafgevaardigde of kandidaat-personeelsafgevaardigde beëindigt zonder naleving van de voorwaarden en procedures, kan de werkgever een bijzonder hoge vergoeding verschuldigd zijn die twee tot ruim acht jaar loon kan bedragen, tenzij de werkgever erin slaagt om de kandidatuur te laten schrappen van de kandidatenlijst wegens rechtsmisbruik (procedure voor de arbeidsrechtbank).
Zoals uit de twee onderstaande overzichten blijkt, is het al dan niet verschuldigd zijn van een beschermingsvergoeding, en in voorkomend geval het bedrag ervan, afhankelijk van het tijdstip van het ontslag, de anciënniteit van de betrokken werknemer en het al dan niet tijdig aanvragen door de werknemer van zijn re-integratie in de onderneming. Deze overzichten betreffen enkel het geval 1 van bovenstaande tabel:
Eubelius Focusteam Sociale Verkiezingen
Het Eubelius Focusteam Sociale Verkiezingen staat klaar om u door de sociale verkiezingen van 2020 heen te helpen met juridisch advies, bijstand bij onderhandelingen en begeleiding en vertegenwoordiging bij procedures.
Voor de praktische organisatie van de sociale verkiezingen van 2020 in uw onderneming werkt Eubelius ook opnieuw samen met HR-dienstverlener Acerta.
Meer informatie vindt u hier.
Véronique Pertry
veronique.pertry@eubelius.com
Sophie Vantomme
sophie.vantomme@eubelius.com
Sacha Henet
sacha.henet@eubelius.com
